Πριν από λίγες μέρες έγραψα στο facebook ότι "ο σκεπτόμενος άνθρωπος πρέπει να έχει αμφιβολίες, ο δρων άνθρωπος οφείλει να έχει βεβαιότητες". Αυτό ήταν επιγραμματικό και χρήζει επεξήγησης.
Δεν διαχωρίζω φυσικά τον σκεπτόμενο άνθρωπο από τον δρώντα. Ο σκεπτόμενος άνθρωπος χωρίς δράση είναι απλά στον κόσμο του ενώ ο δρων άνθρωπος χωρίς σκέψη λειτουργεί άμυαλα. Το σωστό είναι ο άνθρωπος να στοχάζεται και κυρίως να αναστοχάζεται με τις λιγότερες δυνατές προκαταλήψεις. Όταν όμως περνάει στη δράση, οφείλει να είναι βέβαιος. Αν δεν είναι, δεν θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της πράξης του.
Ο Κουφοντίνας είναι πρωτίστως ένας άνθρωπος της δράσης. Δεν στερείται ικανότητας σκέψης. Κάθε άλλο. Σκέπτεται αλλά δεν αφήνει την αμφιβολία να τρυπώσει στα θεμέλια του οικοδομήματός του. Σε συζήτηση που είχαμε χθες, ο κοινός μας φίλος Κώστας Λαγωνικάκος μου είπε ότι μετά το '80 δεν θα υπήρχε 17Ν χωρίς τον Κουφοντίνα. Φαίνεται σωστό. Το "αριστούργημα" του Γιωτόπουλου είχε χάσει την δυναμική του, ίσως μαζί με την πίστη αυτών που συγκροτούσαν τον αρχικό πυρήνα. Μόνο ένας άνθρωπος με την ακλόνητη πίστη και τα χαρακτηριστικά του Κουφοντίνα θα μπορούσε να αποτελέσει το ιδανικό "όχημα" για την αναβάθμιση της οργάνωσης και την άνθιση των φιλοδοξιών του Γιωτόπουλου. Βέβαια και αυτή η νέα δυναμική με τον καιρό εξατμίστηκε. Η "εύκολη" εξήγηση για εκείνον που δεν θέλει να εγκαταλείψει την πίστη του είναι τα λάθη και μάλιστα τα λάθη τακτικής γιατί την στρατηγική δεν την αγγίζουμε.
Ο Κουφοντίνας είναι μυρμήγκι. Εργατικός, ακούραστος, υπομονετικός και επίμονος. Ψάχνει, διαβάζει πολύ, ενημερώνεται αδιάκοπα, γράφει. Στα δώδεκα χρόνια που είναι στο κελί, ομολογεί ο ίδιος ότι ο χρόνος δεν του φτάνει. Ο Κουφοντίνας ψάχνει αλλά ψάχνει σε έναν λάκκο. Ουσιαστικά ανακυκλώνει τα ίδια υλικά. Ερμηνεύει τα πάντα με την ίδια ερμηνευτική ματιά. Οι αποτυχίες, οι όπου γης αποτυχίες του κομμουνισμού και γενικότερα της πολιτικής εφαρμογής του μαρξισμού φορτώνονται στα "λάθη". Ο Κουφοντίνας ψάχνει απεγνωσμένα στο λάκκο. Δεν θέλει να βγει απ' αυτόν και να κοιτάξει στον ανοιχτό ορίζοντα. Εδώ ακολουθεί κυρίως το συναίσθημα και όχι την λογική. Αυτός, ο πιο ατρόμητος άνθρωπος που έχω γνωρίσει, φοβάται και αποφεύγει το σύγκρυο μιας συνταρακτικής ανακάλυψης.
Ο Γιαννόπουλος, στον πρόλογό του, επισημαίνοντας με τρόπο θα έλεγα δίκαιο τις αρετές του βιβλίου, δεν αποφεύγει να γράψει ότι θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ο Κουφοντίνας και "παλαιομοδίτης κομμουνιστής". Πράγματι ο Κουφοντίνας έχει την ακλόνητη πίστη των παλαιών κομμουνιστών οι οποίοι όμως δεν είχαν τα δεδομένα που έχουμε σήμερα, δηλαδή την παταγώδη αποτυχία όλων των κομμουνιστικών πειραμάτων. Εφόσον η διαδικασία της "οικοδόμησης του σοσιαλισμού" ήταν σε εξέλιξη, είχαν κάθε λογικό δικαίωμα οι παλαιοί κομμουνιστές να διατηρούν την πίστη τους και να αποδίδουν τα δυσάρεστα συμπτώματα σε "λάθη". Τώρα όμως υπάρχουν στοιχεία ακλόνητα, υπάρχουν δεδομένα που μας υποχρεώνουν να ξανασκεφτούμε. Δε μπορεί ο καπιταλισμός να κάνει μόνο εγκλήματα και ο κομμουνισμός μόνο λάθη. Γιατί, πώς να το πω, εμένα τα λάθη του κομμουνισμού μου φαίνονται περισσότερο εγκλήματα από εκείνα του καπιταλισμού.
Δεν διαχωρίζω φυσικά τον σκεπτόμενο άνθρωπο από τον δρώντα. Ο σκεπτόμενος άνθρωπος χωρίς δράση είναι απλά στον κόσμο του ενώ ο δρων άνθρωπος χωρίς σκέψη λειτουργεί άμυαλα. Το σωστό είναι ο άνθρωπος να στοχάζεται και κυρίως να αναστοχάζεται με τις λιγότερες δυνατές προκαταλήψεις. Όταν όμως περνάει στη δράση, οφείλει να είναι βέβαιος. Αν δεν είναι, δεν θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της πράξης του.
Ο Κουφοντίνας είναι πρωτίστως ένας άνθρωπος της δράσης. Δεν στερείται ικανότητας σκέψης. Κάθε άλλο. Σκέπτεται αλλά δεν αφήνει την αμφιβολία να τρυπώσει στα θεμέλια του οικοδομήματός του. Σε συζήτηση που είχαμε χθες, ο κοινός μας φίλος Κώστας Λαγωνικάκος μου είπε ότι μετά το '80 δεν θα υπήρχε 17Ν χωρίς τον Κουφοντίνα. Φαίνεται σωστό. Το "αριστούργημα" του Γιωτόπουλου είχε χάσει την δυναμική του, ίσως μαζί με την πίστη αυτών που συγκροτούσαν τον αρχικό πυρήνα. Μόνο ένας άνθρωπος με την ακλόνητη πίστη και τα χαρακτηριστικά του Κουφοντίνα θα μπορούσε να αποτελέσει το ιδανικό "όχημα" για την αναβάθμιση της οργάνωσης και την άνθιση των φιλοδοξιών του Γιωτόπουλου. Βέβαια και αυτή η νέα δυναμική με τον καιρό εξατμίστηκε. Η "εύκολη" εξήγηση για εκείνον που δεν θέλει να εγκαταλείψει την πίστη του είναι τα λάθη και μάλιστα τα λάθη τακτικής γιατί την στρατηγική δεν την αγγίζουμε.
Ο Κουφοντίνας είναι μυρμήγκι. Εργατικός, ακούραστος, υπομονετικός και επίμονος. Ψάχνει, διαβάζει πολύ, ενημερώνεται αδιάκοπα, γράφει. Στα δώδεκα χρόνια που είναι στο κελί, ομολογεί ο ίδιος ότι ο χρόνος δεν του φτάνει. Ο Κουφοντίνας ψάχνει αλλά ψάχνει σε έναν λάκκο. Ουσιαστικά ανακυκλώνει τα ίδια υλικά. Ερμηνεύει τα πάντα με την ίδια ερμηνευτική ματιά. Οι αποτυχίες, οι όπου γης αποτυχίες του κομμουνισμού και γενικότερα της πολιτικής εφαρμογής του μαρξισμού φορτώνονται στα "λάθη". Ο Κουφοντίνας ψάχνει απεγνωσμένα στο λάκκο. Δεν θέλει να βγει απ' αυτόν και να κοιτάξει στον ανοιχτό ορίζοντα. Εδώ ακολουθεί κυρίως το συναίσθημα και όχι την λογική. Αυτός, ο πιο ατρόμητος άνθρωπος που έχω γνωρίσει, φοβάται και αποφεύγει το σύγκρυο μιας συνταρακτικής ανακάλυψης.
Ο Γιαννόπουλος, στον πρόλογό του, επισημαίνοντας με τρόπο θα έλεγα δίκαιο τις αρετές του βιβλίου, δεν αποφεύγει να γράψει ότι θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ο Κουφοντίνας και "παλαιομοδίτης κομμουνιστής". Πράγματι ο Κουφοντίνας έχει την ακλόνητη πίστη των παλαιών κομμουνιστών οι οποίοι όμως δεν είχαν τα δεδομένα που έχουμε σήμερα, δηλαδή την παταγώδη αποτυχία όλων των κομμουνιστικών πειραμάτων. Εφόσον η διαδικασία της "οικοδόμησης του σοσιαλισμού" ήταν σε εξέλιξη, είχαν κάθε λογικό δικαίωμα οι παλαιοί κομμουνιστές να διατηρούν την πίστη τους και να αποδίδουν τα δυσάρεστα συμπτώματα σε "λάθη". Τώρα όμως υπάρχουν στοιχεία ακλόνητα, υπάρχουν δεδομένα που μας υποχρεώνουν να ξανασκεφτούμε. Δε μπορεί ο καπιταλισμός να κάνει μόνο εγκλήματα και ο κομμουνισμός μόνο λάθη. Γιατί, πώς να το πω, εμένα τα λάθη του κομμουνισμού μου φαίνονται περισσότερο εγκλήματα από εκείνα του καπιταλισμού.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατά την άποψή μου το ( όποιο…) οικοδόμημα ή η ( όποια…) ιδεολογία , έχει να επιτελέσει ένα βασικό και πρωταρχικό προορισμό… για το οικοδόμημα αυτός ο προορισμός , είναι να στεγάσει κάποιον ή κάτι… Το ίδιο ισχύει και για την ιδεολογία ή την οποιαδήποτε κοσμοθεωρία…. Ακόμα και εάν το οικοδόμημα, είναι το απολίθωμα μιας άλλης εποχής ( ας πούμε αρχαιολογικού ενδιαφέροντος… ) ή διακοσμητική κατασκευή , επιτελεί μια αποστολή –ίσως όχι πρακτικά χρήσιμη , αλλά πάντως επιτελεί μια αποστολή… Θα περίμενε κανείς, από ανθρώπους της σκέψης και της δράσης, στο πλαίσιο της προσπάθειάς τους για την επίτευξη των στόχων τους , να απομακρύνονται έγκαιρα από ιδεολογικά απολιθώματα , που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στρεβλώνουν τους στόχους τους και συγχρόνως τους απαξιώνουν και τους εντάσσουν βίαια στο πεδίο της ιστορικής αναψηλάφησης.. . Με αυτό τον τρόπο, οι στόχοι αποκτούν μια έννοια γραφικότητας , αν δεν είναι βλαπτικοί , για κάποιους που θέλοντας ή όχι , τους υφίστανται ( πολλές φορές με τρόπο τραγικό…).
Θεωρώ ότι η ποιότητα των πράξεων του καθένα μας , δεν ( μπορεί να) αφίσταται θεαματικά , από την ποιότητα του δράττοντος , εκτός των περιπτώσεων δυϊσμού της προσωπικότητας.
Ωστόσο, θα μπορούσα να αποδώσω ένα τέτοιο φαινόμενο , σε έναν ιδεολογικό εγκλωβισμό ή ιδεολογική ομηρεία… που θα οφείλεται όμως , όχι τόσο σε λογική διεργασία του δρώντος , αλλά σε καθαρά συναισθηματικές αγκυλώσεις ή εμμονές. Υπ’ αυτό το καθεστώς , ο δράττων τελικά , αυτό-στρατολογείται να υπηρετήσει μία ιδεολογία ( θέτοντας ανεδαφικούς - ουτοπικούς στόχους…) , μέσα στην οποία απομονώνεται –ίσως και να στροβιλίζεται -, ενώ συγχρόνως απομονώνεται και από την ίδια την πραγματικότητα , η οποία κάποια στιγμή τον «εκδικείται», επειδή την αγνόησε επιδεικτικά.
Εν τούτοις πιστεύω ακράδαντα, ότι επειδή ( και ) οι στόχοι είναι υποκείμενοι του χρόνου , αναρωτιέμαι , σε ποιο στάδιο της προσπάθειας για την επίτευξή τους , μπορούμε να τους χαρακτηρίσουμε με οποιονδήποτε τρόπο !!
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Πιστεύω κι εγώ ,ότι ο Κουφοντίνας είναι –κατά τεκμήριο- ένας έξυπνος άνθρωπος. Όπως συγχρόνως πιστεύω , ότι η ποιότητα των δρώντων και των πράξεών τους , δεν εξαρτάται μόνο από την εξυπνάδα ή την ευστροφία τους. Μεγάλα εγκλήματα έχουν διαπραχθεί από πανέξυπνους , όπως και κοσμοϊστορικές ανακαλύψεις.
Πιστεύω ότι είναι πασίδηλο και πασιφανές, ότι με τα ίδια υλικά στην κουζίνα σου , όσο βιρτουόζος μάγειρας και να είσαι, έχεις περιορισμένες επιλογές συνταγών…. Εκτός αν δεν έχεις την ικανότητα να το αντιληφθείς έγκαιρα , οπότε είναι σφόδρα πιθανόν να κάνεις με τις ίδιες πιθανότητες και «λάθη» και «εγκλήματα» ….
Είναι πολλοί πάντως, που τελικά δεν καταφέρνουν να προσθέσουν νέα υλικά στην κουζίνα τους και να βγουν από το λάκκο τους…….