ΜΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΙΚΡΗ

Το βουνό απέναντι. Γεια σου Βασίλη Ντούρο. Συγκίνηση με διακατείχε όταν ήμουν μειράκιον. Η πατρίδα μου έλεγα. Ο ήλιος ανατέλλει πάνω από τα βουνά της. Χαζεύαμε αυτή την ανατολή από τη βάρκα. Άλλοτε με τον αδερφό μου. Άλλοτε μόνος μου. Τότε που πιάναμε τα μικρά ψάρια. Χάφτανε το δόλωμα με απίστευτη λαιμαργία. Το καταπίνανε. Βασανιζόντουσαν. Δε δίναμε σημασία. Πανηγυρίζαμε. Κι άλλη παντόφλα ! Φωνάζαμε όταν πιάναμε μεγαλούτσικη πέρκα.

Τα ψάρια που πιάσαμε και εκείνα που δεν πιάσαμε δεν υπάρχουν πια. Αυτή η μικρή θάλασσα έχει αλλάξει πολλούς πληθυσμούς από τότε. Εμείς; Πόσο αλλάξαμε; Θυμάμαι το Εγώ και το Αυτό μου πριν εξήντα χρόνια; Κάτι θυμάμαι. Τα όνειρα που έκανε ξύπνιο και τα όνειρα του ύπνου ενός παιδιού έντεκα χρονών. Πριν πενήντα χρόνια τα όνειρα ενός νεαρού επαναστάτη. Πριν σαράντα ενός προβληματισμένου νέου άνδρα με οικογένεια. Η αίσθηση ότι δεν άλλαζε τόσο πολύ το Εγώ όσο το Αυτό. Ο ύπνος όλο και πιο ταραγμένος, τα όνειρα όλο και πιο αδιέξοδα. Μα υπάρχουν άραγε μόνο το Εγώ και το Αυτό; Υπάρχουν τρόπος του λέγειν διότι πρόκειται για βολικές επινοήσεις της ψυχανάλυσης. Γιατί έχω την εντύπωση πώς υπάρχει και Εκείνο που κανείς δεν αγγίζει  και που αποτελεί την Αρχή της Τριάδας; Μήπως κρύβεται η Αλήθεια του Θεού στο Εκείνο; Και το Υπερεγώ είναι ένα εποικοδόμημα που πολλοί, πάρα πολλοί δεν μπορούν να αντέξουν.  Ένα σύνολο κανόνων και συμβάσεων να σφυρίζει μέσα στο μυαλό μας. Για να ζούμε σαν κοινωνία. Ζηλεύω τα κοσμικά σωματίδια. Θυμούνται αλλά δεν δεσμεύονται.

Επιστρέφω στη μικρή θάλασσα. Δεν ψαρεύω πια. Τα λυπάμαι τα ψάρια. Δεν λέω η πατρίδα μου για την Εύβοια. Ιδανικός ήταν ο πατέρας μου, όχι η πατρίδα του. Εκεί που υπήρχαν οι φλογεροί επαναστάτες, ζούσαν και αχρεία καθάρματα, προδότες και παλιάνθρωποι. Στην πατρίδα του Παπανικολάου του γιατρού του οποίου η ανακάλυψη σώζει εκατομμύρια γυναίκες σ’ ολόκληρο τον κόσμο έζησε και ο Πέτρος Μυλωνάς που κάρφωσε τον συμμαθητή του, τον θείο μου που εκτέλεσαν οι Γερμανοί.

Μ’ αρέσει να βλέπω την ανατολή, όπου κι αν βρίσκομαι. Η μικρή θάλασσα κυριαρχεί στη μνήμη αλλά δε με δεσμεύει. Πατρίδα μας είναι Εκείνο. Η μικρούλα η ψυχή μας.

ΑΥΤΟΓΚΟΛ

Για να αποφύγω παρεξηγήσεις του τύπου αυτό είναι σόκιν ή υπαινικτικά σόκιν και να εξομαλύνω τις σχέσεις με φίλους που συστέλλονται μειώνοντας την εντροπία τους ενώ το σύμπαν διαστέλλεται αυξάνοντάς την και αφού διαπιστώσω ότι η εντροπή είναι αντιστρόφως ανάλογη της εντροπίας, μετά από όλα αυτά το τόσο σοβαρά και αστεία ταυτόχρονα, αποφασίζω και διατάσσω εαυτόν: επίστρεψε στα σεμνά και μη παρεξηγήσιμα, μην ακολουθείς τον Ροΐδη και τον Αριστοφάνη διότι θα στερηθείς και των ελαχίστων αναγνωστών σου.

Ξύπνησα λοιπόν στις έντεκα, όπως το συνηθίζω. Ούτε νερό δεν έριξα στα μούτρα μου και πήρα σκουντουφλώντας τα πόδια μου μέχρι την καφετέρια του Φώτη. Μού ‘φερε τον καφέ, άναψα ανυπόμονα το τσιγάρο, δυο ρουφηξιές και πάω στην τουαλέτα. Βλέπω τον γκολκίπερ του Α.Ο.Π. Του λέω, χάλια χτες, τι ήταν αυτό που πάθατε. Μου λέει, αφού δεν έχουμε ομάδα, τι περιμένεις. Του λέω, δεν έχετε ούτε τερματοφύλακα, τα τρώει όλα όρθιος.

Εκείνη τη στιγμή μπαίνει ο Φώτης και γουρλώνει τα μάτια του. Τι έπαθες και μιλάς στο καθρέφτη Πιερ Πάολο; Μου είπε.    

ΑΡΧΙΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΜΟΣΧΟΒΗΣ

Ήμουνα με τα φιλαράκια, τον Έκτορα και το Βαγγέλη που τον λέγαμε Σουπιά, για μια δουλίτσα στην παλιά γειτονιά, στα Παναθήναια. Νετάραμε και κάτσαμε για μια μπύρα στην παρακμιακή μπαροκαφετέρια, το Σκάρλετ, που την είχαν δυο αδέρφια,

Στο μαγαζί δε θα υπήρχε ψυχή αν δεν καθόταν μόνος σε ένα τραπεζάκι με ένα ποτήρι μπύρα ο Μοσχόβης. Έτσι μας συστήθηκε. Αρχιδιδάσκαλος Μοσχόβης.

Ο τύπος ήταν ασορτί με το μαγαζί και με τη γριά μάνα των ιδιοκτητών που μ’ ένα παλιόπανο έκανε πως καθάριζε τα τραπέζια και τον πάγκο, προφανώς για να ξεφορτωθεί το Μοσχόβη και να κλείσει.

Εμείς παραγγείλαμε από μια μπύρα για να την πιούμε γρήγορα και να της αδειάσουμε τη γωνιά. Ο Μοσχόβης, με το γένι αλά Λίνκολν, το παλιό κουστούμι, το προπολεμικό παλτό, τα μαύρα γυαλιά και το ημίψηλο, είχε άλλα σχέδια.

Αφού συστήθηκε μας ρώτησε πώς μας λένε. Του είπαμε και μας έκανε ένα fast track ψυχογράφημα. Εσύ Βαγγέλη είσαι άγιος, αμνός του Θεού, ειρηνικότερος της ειρήνης. Εσύ – και έδειξε με απειλητικό τεντωμένο δάχτυλο εμένα – είσαι λήσταρχος που πουλάς χωρίς δεύτερη σκέψη και τη μάνα σου. Για τον Έκτορα δεν είπε τίποτα.

Είπαμε να το περάσουμε στο ντούκου αλλά ο Μοσχόβης είχε πάρει φόρα. Ξέρετε ότι τα σωματίδια της ύλης έχουν μνήμη; Δεν απαντήσαμε. Ε λοιπόν, εγώ το ήξερα πριν το πουν οι επιστήμονες. Πού στηρίχτηκα; Στους αρχέγονους μύθους και στο συλλογικό υποσυνείδητο. Τον ξέρετε τον Γιούνγκ; Πού να τον ξέρετε, είστε άσχετοι.

Εκόντες άκοντες μπήκαμε στο παιχνίδι. Κάτι ξέρουμε, είπε απρόθυμα ο άγιος. Ε τότε να προχωρήσω είπε ο Μοσχόβης. Την πατήσαμε σκέφτηκα. Ο Έκτορας κοίταζε κιόλας το ρολόι του. Το λοιπόν κύριοι, πώς γίνεται οι ινδιάνοι και οι σαμάνοι της Σιβηρίας να έχουν παρόμοιους μύθους; Κάνανε ποτέ παρέα; Πίνανε μπύρες όπως καληώρα εμείς και λέγανε ιστορίες; Πώς έχουν οι οβριοί στη θρησκεία τους, όπως και άλλοι λαοί, μια γένεση που ταιριάζει γάντι στη θεωρία του μεγάλου μπουμ; Υπήρχαν άνθρωποι τότε που θυμούνται τα περιστατικά;

Καλά οι αρχέγονοι μύθοι και οι ομοιότητες αλλά το μεγάλο μπουμ πού κολλάει; Τόλμησα να ρωτήσω.

Ο Μοσχόβης κάγχασε. Όταν ο άνθρωπος δεν έχει φαντασία γίνεται λήσταρχος. Κι επειδή δεν μπορεί να κλέψει φαντασία κλέβει ότι άλλο βρει. Το λοιπόν αγάπες μου, το μεγάλο μπουμ είναι η εκδίωξη των πρωτοπλάστων. Πριν από αυτό δεν υπήρχε τίποτα. Γιατί η Εδέμ ήταν χώρος δίχως δράση, δηλαδή χωρίς χρόνο, δηλαδή τίποτα. Και τι έγινε μετά; Λέει ο Θεός, πάρτε δρόμο και κάντε κουμάντο με τον ιδρώτα του προσώπου σας. Αυτό ακριβώς είπε. Που σημαίνει, για να κερδίσετε κάτι θα χάσετε κάτι. Θα ιδρώσετε. Νόμος διατήρησης της υλοενέργειας. Θεμελιώδης νόμος. Και από τότε το Σύμπαν πορεύεται με τους νόμους αυτούς. Ακτουαλισμός. Έτσι μπορούνε τώρα οι ξύπνιοι οι επιστήμονες και βγάζουν συμπεράσματα για το παρελθόν. Αλλά τα κάνουν μαντάρα στην αρχή της αρχής.

Είχαμε μείνει παγωτό. Ποιος τελοσπάντων ήταν αυτός ο δαίμονας; Πήγα να κάνω τον ξύπνιο. Σύμφωνα με αυτά που λες η μνήμη της ύλης μας βοηθάει να γνωρίζουμε με μορφή μύθων το κοσμικό παρελθόν. Τι έχεις να πεις όμως για τους μύθους που αφορούν στο Τέλος του Κόσμου; Και αυτοί ταιριάζουν με την αύξηση της εντροπίας. Πώς μας βοηθάει η μνήμη σ’ αυτό;

Πάλι γέλασε τρανταχτά ο Μοσχόβης και δυσανασχέτησε η γριά που δε σταμάταγε να ψευτοκαθαρίζει. Μα λατρεμένοι μου, πριν από αυτό το σύμπαν υπήρχε άλλο. Η ύλη  κοιμήθηκε και ξαναξύπνησε. Και θυμάται τα πάντα. Περιμένει λοιπόν και πάλι το μεγάλο ύπνο.

Άκρη δεν έβγαινε. Ο Έκτορας σηκώθηκε. Ο Σουπιάς κι εγώ κοιτάξαμε τα ρολόγια μας. Ο Μοσχόβης μας έκοψε. Μπορώ να κάνω ότι θέλω. Μπορώ να σταματήσω τον χρόνο. Ξανακοιτάξαμε μηχανικά τα ρολόγια μας. Οι δείχτες είχαν σταματήσει.

Ο ΤΡΙΠΟΔΟΣ ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΑΣ

Ο Θεός ή η Φύσις – διαλέγετε και παίρνετε – τον επροίκισαν με πλείονας της μιας αρετάς εκ των οποίων δύο είναι εκείναι εις τας οποίας θα εστιάσωμεν: έξοχος πνευματική ρώμη και ανατομική ιδιαιτερότης προσφιλής εις αμφότερα τα φύλα.

Γνωστόν είναι όμως ότι μία θετική ιδιότης καθίσταται αρνητική όταν λαμβάνει τιμάς πολύ υψηλάς. Εις την περίπτωσιν του φίλου μας, η θετική αύτη ιδιότης τον υπεχρέωσεν εις υιοθέτησιν παραδοσιακής ενδυμασίας των ποιμένων της Βαλκανικής, ήγουν της θρυλικής φουστανέλας, όπως και σκελέας τρισκελούς δυναμένης να εξυπηρετήσει τον τρίτον πόδα.

Ο φίλος μας υπήρξεν μέγας αστήρ της νομικής επιστήμης και ειδικώς του ποινικού δικαίου, αήττητος εις πλήθος μαχών που έδωσεν εις πλημμελειοδικεία και κυρίως κακουργιοδικεία. Οι αντίδικοι, εισαγγελείς, συνήγοροι, κατήγοροι ή κατηγορούμενοι, ωχριούσαν άμα τη εμφανίσει του και με δυσκολίαν μεγάλην κατέπνιγον την κραυγήν: ο φουστανελάς! Περιττόν να είπωμεν ότι ο φουστανελάς είχε λάβει ειδικήν άδειαν – βάσει ιατρικού εγγράφου – δια να παραβιάζει το ενδυματολογικόν πρωτόκολλον των δικαστικών αιθουσών.

Ως είθισται, έρχεται κάποτε ημέρα των ημερών όπου ο καθείς εξ ημών των θνητών ευρίσκει τον μάστοράν του. Η ημέρα εκείνη ηύρεν, εις το έδρανον της αντιδίκου συνηγόρου, γυναίκα εκπάγλου καλλονής, ελκυστικήν, με δύναμιν έλξεως τουλάχιστον οκτακοσίων ίππων.

Το δράμα έλαβε χώραν κατά την στιγμήν την οποίαν η συνήγορος απηύθυνεν ερωτήσεις εις τον μάρτυρα ενώ τακτικώς εστρέφετο προς τον δύστηνον φίλον μας όστις ησθάνθη τον τρίτον πόδα ανυψούμενον, παντελώς εκτός ελέγχου.

Η δίκη ήτο κρίσιμος αλλά και η κατάστασις του φουστανελά κρισιμωτέρα. Ουδέν πλέον ηδύνατο να αποκρύψη η βουκολική ενδυμασία εφόσον το κεντρικόν σκέλος της σκελέας εστάθη όρθιον και υπερήφανον ως ιστός νικηφόρου λαβάρου.

Ο φίλος μας παρητήθη και μετά κόπων, βασάνων και πόνων φρικτών απεμακρύνθη της αιθούσης και ωδηγήθη εις χώρον παροχής πρώτων βοηθειών και ειδικώς ψυχρών επιθεμάτων.

Δυστυχώς, το γεγονός αυτό ωδήγησε τον φίλο μας εις οριστικήν παραίτησιν. Το ότι η εκπάγλου καλλονής συνήγορος τον ηράσθη κεραυνοβόλως και του εγένετο τσιμπούριον ελέγχεται ως αναληθές.            

ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΚΑΙ Ο ΥΠΝΟΣ

 

Χοροπηδώ, χοροπηδώ                                                                                                                                                          κι έχω ένα τρένο ηλεκτρικό                                                                                                                                μες στο μυαλό μου.

Διονύσης Σαββόπουλος

Γεννήθηκα με μπόλικη σκοτεινή ενέργεια εντός μου. Μπορεί να φταίει που οι μαιευτήρες φτύσανε αίμα για να με βγάλουν από την κοιλιά της μάνας μου. Αν είχα περισσότερο θάρρος θα ήμουνα ένας μεγάλος μακελάρης. Ευτυχώς για την ανθρωπότητα δεν είχα και ποιών την ανάγκην φιλοτιμίαν έγινα καλός άνθρωπος. Θα σας έλεγα να μη με εμπιστεύεστε αλλά τώρα είναι αργά. Δεν έχω κουράγια ούτε για το καλό ούτε για το κακό. Ένας καλός ύπνος είναι ότι πρέπει.

ΣΤΟ ΜΩΛΟ

Χίλια εννιακόσια εξηντακατιλίγο. Καλοκαίρι. Παλούκια Σαλαμίνας. Πρωί-πρωί. Παππούς, γιαγιά και ο μικρός Γιωργάκης τραβάνε κατά το μώλο με καρεκλάκια, πετονιές, δολώματα και κουβά. Ο μώλος δίπλα στο ναύσταθμο. Στο νάσταθμο που τον λέγανε παππούς και γιαγιά, με το δίκιο τους, καθόσον αυτό το ύψιλον που προφέρεται φι μπερδεύει την γλώσσα.

Παππούς και γιαγιά δεν ξεκίνησαν καλά τη μέρα. Κάτι που έψελνε η γιαγιά τον παππού, κάτι που της αντιμίλησε ο παππούς και είπε το στόμα της μαγαρισμένο. Αυτό το μαγαρισμένο μου κακοφάνηκε γιατί ήμουνα μικρός και το μπέρδεψα με το μαλακισμένο που για κείνη τη γενιά ήταν λέξη βαριά και ανείπωτη. Τουλάχιστον στη δικιά μας οικογένεια. Πιο πολύ όμως τρόμαξα μήπως η σύρραξη αυτή φέρει  τη ματαίωση της αγαπημένης μου δραστηριότητας. Δραστηριότητες τις λένε σήμερα, τότε τα λέγανε όλα με το όνομά τους. Το ειδικό υπερτερούσε του γενικού. Το ψάρεμα ήταν αυτό το ειδικό που αποτελούσε την πεμπτουσία των διακοπών με παππού και γιαγιά.

Γύλοι, χάνοι, πέρκες, σπάροι, σαυρίδια, κοκκάλια, κολιοί, σαρδέλες, γόπες. Κοκοβιοί  ήταν το ευκολάκι, το ψάρεμα από τα αγκυροβολημένα φερι-μποτ. Ανέβαιναν τα καημένα τα ψαράκια δυο-δυο. Η ξαδέρφη μου έκανε προσευχές, η γιαγιά δόλωνε κι εγώ έριχνα πετονιά. Για τους κοκοβιούς δε χρειαζόμαστε τη συνδρομή του παππού.

Τέλος πάντων, τη μέρα εκείνη της μικρής αλλά επικίνδυνης στο μυαλό μου σύρραξης η εξέλιξη ήταν θετική. Φτάσαμε στο μώλο, απλώσαμε εφημερίδες, βάλαμε απάνω  δολώματα και σύνεργα, ανοίξαμε τα σκαμνάκια και πήραμε θέση. Έλειπε η ξαδέρφη και οι προσευχές της αλλά ψαρέψαμε. Ο μικρός Γιωργάκης δεν ήθελε να τελειώσει το ψάρεμα, ακόμη κι όταν έπαψε να τσιμπάει , η γιαγιά δεν ήθελε να του χαλάσει χατίρι αλλά ο παππούς ανυπομονούσε να κάτσει κάτω από τη μουριά, δίπλα στο πηγάδι, να πιει το ουζάκι του και να στήσει το καβαλέτο με το τελάρο του. Γιατί ο παππούς είχε τελειώσει μόνο την πρώτη δημοτικού αλλά ήταν καλλιτέχνης. 

minimal

 

Ο γέρος δάνεισε τον φίλο. Έμφραγμα. Η χήρα ζήτησε τα χρωστούμενα. Με την πρώτη ευκαιρία. Πέρασε καιρός. Τηλέφωνο. Με την πρώτη ευκαιρία. Επίσκεψη. Με την πρώτη ευκαιρία. Έμφραγμα. Η χήρα ανησυχεί. Επίσκεψη στη χήρα του φίλου. Ανάγκη μεγάλη. Με την πρώτη ευκαιρία. Τηλέφωνο. Επίσκεψη. Καταλαβαίνετε. Με την πρώτη ευκαιρία. Τηλέφωνο ξανά. Κερί στην εκκλησιά. Παράκληση στο Θεό. Να καεί η χήρα του φίλου στη Κόλαση. Με την πρώτη ευκαιρία.