ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ

Μετά από συναντήσεις που είχαμε με τον Τ.Σέμπο και άλλους συναγωνιστές του αντιδικτατορικού αγώνα, προβληματίστηκα έντονα για τις μορφές πολιτικής οργάνωσης σήμερα που η ενεργός συμμετοχή των πολιτών στην αναστήλωση της χώρας μας, με ανασύνταξη σε πραγματικά νέα βάση της κοινωνίας μας, είναι πιο επιτακτική από ποτέ.

Η κρίση της πολιτικής είναι πασίδηλη, αν όμως πίσω και πριν από αυτό δεν δούμε την διαρκή κοινωνική και πολιτισμική κρίση θα καταλήξουμε και πάλι σε αδιέξοδο. Η υπερψήφιση του Λεβέντη ή η δημιουργία καινούργιων κομμάτων με οποιουσδήποτε στόχους που θα ζητήσουν την επιδοκιμασία ή ακόμη και την κινητοποίηση των πολιτών είναι φανερό ότι δεν λύνουν το πρόβλημα, για τον απλούστατο λόγο ότι καινοτόμες ιδέες και πραγματικές μεταρρυθμίσεις που θέτουν σε άμεση αμφισβήτηση τις υπάρχουσες κοινωνικές δομές, συνήθειες και αξίες, δεν προχωράνε χωρίς αλλαγή νοοτροπιών. Και αυτό ανεξάρτητα από μνημόνια, αντιμνημόνια, ευρώ, δραχμές ή γρόσια.

Πώς αλλάζουν οι νοοτροπίες; Η πρώτη και κύρια συνθήκη για να συμβεί αυτό υπάρχει και είναι η ίδια η κρίση. Η πίεση των πραγμάτων. Η πίεση των πραγμάτων που ή σε συντρίβει ή σε ατσαλώνει. Για να συμβεί το δεύτερο χρειάζεται πολύ δουλειά. Προσέξτε, δεν λέω αγώνας γιατί η λέξη αυτή έχει ταυτιστεί αποκλειστικά με κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις, ΠΑΜΕ, αγανακτισμένους και κατασκηνώσεις σε πλατείες.

Μιλώ για πραγματική δουλειά, καθημερινή, δύσκολη, με ένταση πρώτα πνευματική και μετά ψυχική και σωματική. Ποια είναι αυτή η δουλειά και από ποιους μπορεί και πρέπει να γίνει;

Ξεκινώ από το δεύτερο σκέλος του ερωτήματος. Η δουλειά θα γίνει από ανιδιοτελείς εθελοντές που έχουν επίγνωση της κατάστασης που βρίσκεται η χώρα και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να δοθούν οι σωστές απαντήσεις στα κύρια προβλήματα, με οποιοδήποτε κόστος ατομικό ή συλλογικό. Κάτι σαν εκείνους τους αντιδικτατορικούς αγωνιστές που αψήφησαν κίνδυνο ζωής και ελευθερίας  για να βοηθήσουν στην ανατροπή της χούντας, χωρίς να προσβλέπουν σε τίποτε άλλο ανταποδοτικό.

Και τώρα πάμε στο πρώτο σκέλος του ερωτήματος. Τι δουλειά θα κάνουν αυτοί οι ανιδιοτελείς εθελοντές; Το πρώτο είναι η συγκέντρωση και κατηγοριοποίηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν  η χώρα και η κοινωνία. Ζητήματα όπως:

• Η οργάνωση του κράτους χωρίς γραφειοκρατία, χωρίς διαφθορά, με αξιοκρατία, ορθολογισμό και αποδοτικότητα.
• Νομοθεσία και δικαιοσύνη αποτελεσματική, εφαρμόσιμη, χωρίς καθυστερήσεις και τήρηση των νόμων στο περίπου.
• Παιδεία σύγχρονη, ευέλικτη, προσαρμοσμένη στις ανάγκες και στις διαφορές κοινωνικών ομάδων, ατόμων, ηλικιών, περιοχών. Ιδιαίτερη έμφαση στην παιδαγωγική.
• Υγεία για όλους, χωρίς αποκλεισμούς, με ορθολογική κατανομή δαπανών μεταξύ Πρόνοιας, Ταμείων και Ιδιωτικής Ασφάλισης.
• Πρόληψη και μέριμνα για τα μεγάλα προβλήματα της εποχής, τις ψυχικές νόσους και τα ναρκωτικά.
• Εξυγίανση των Ταμείων και χειρισμός του συνταξιοδοτικού μέσα στα πλαίσια της πραγματικότητας, κατά τρόπο που να εξασφαλίζει μια αξιοπρεπή ζωή στην τρίτη ηλικία. Η πρόβλεψη θα πρέπει να γίνει για βάθος χρόνου ώστε να μπορούν να ενημερώνονται οι εργαζόμενοι και να παίρνουν αποφάσεις για τους τρόπους ασφάλισης που θα επιλέξουν.
• Βάση για την αντιμετώπιση των επιμέρους προβλημάτων είναι η ανάπτυξη . Για την ανάπτυξη χρειάζονται επενδύσεις και οι επενδύσεις θέλουν προϋποθέσεις και κανόνες που θα τηρούνται με συνέπεια.
• Η ανεργία είναι τεράστιο πρόβλημα διότι δε δημιουργεί μόνο δυσκολίες επιβίωσης και δημιουργίας οικογένειας αλλά έχει και βαθιές ψυχολογικές συνέπειες που δεν αντιμετωπίζονται μόνο με τα επιδόματα. Συμπληρωματικά με την αμειβόμενη απασχόληση που ασφαλώς πρέπει να διευρυνθεί, θα πρέπει να εξεταστεί και ένας αναβαθμισμένος ρόλος του εθελοντισμού.
• Η έρευνα στην Ελλάδα πρέπει να αναβαθμιστεί και να στηριχτεί με κίνητρα, όχι μόνο οικονομικά. Σπουδαίοι έλληνες επιστήμονες του εξωτερικού που από φιλοπατρία θέλουν να συμβάλουν στην κατεύθυνση αυτή αντιμετωπίζουν, εκτός από έλλειψη οργάνωσης και έλλειμμα ήθους των συναδέλφων τους που φοβούνται ότι θα χάσουν τις άκοπες προσόδους τους.

Τα προβλήματα αυτά και πολλά άλλα δεν θα τα λύσουν φυσικά εθελοντές που στερούνται ειδικών προσόντων. Θα προτείνουν σχέδια άνθρωποι που ήδη έχουν καταθέσει αξιόλογες προτάσεις, ακόμη και ολοκληρωμένα νομοσχέδια ή λύσεις που δεν προχώρησαν, κυρίως λόγω αντίδρασης από οργανωμένες συντεχνίες. Το δίκτυο των εθελοντών θα πρέπει να βρει τρόπους ώστε να γίνεται, με τις κατάλληλες επαφές, η συγκέντρωση των προτάσεων και η συμπόρευση των προτεινόντων ώστε οι προτάσεις να βρίσκονται συνέχεια στο προσκήνιο, πιθανόν συζητούμενες και βελτιούμενες, μέχρι να υιοθετηθούν από την συντεταγμένη πολιτεία.

Το δίκτυο των εθελοντών δεν θα έχει σχέση με συγκεκριμένα κόμματα ούτε θα μετεξελιχτεί σε κόμμα. Φυσικά τα κόμματα θα είναι ενημερωμένα για τις προτάσεις και η στάση τους απέναντι σε αυτές μπορεί να είναι θετική. Η ουσία για τους εθελοντές είναι η υλοποίηση και όχι απλά η ένταξη της πρότασης σε ένα πρόγραμμα.

Η επεξεργασία προτάσεων και η προβολή λύσεων είναι μια δυναμική διαδικασία. Μια πρόταση μπορεί να ξεπεραστεί από τις καταστάσεις ή από μια καλύτερη. Το δίκτυο των εθελοντών θα πρέπει να έχει συνεχώς ανοιχτά μάτια και αυτιά και κυρίως ανοιχτό μυαλό.

Αυτές είναι σε γενικές γραμμές οι απόψεις μου για ένα δίκτυο εθελοντών με κοινή συνισταμένη την λαχτάρα για μια Ελλάδα προηγμένη, δημιουργική και κοινωνικά συνεκτική.      

ΕΝΑ ΠΑΛΙΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Στις 3/12/2008 είχα αναρτήσει στο blog της ΠΑΜΚ ΓΚΥΖΗ, με το ψευδώνυμο Φιλελεύθερος Τζουτζές, μια παραλλαγή του γνωστού παραμυθιού του Άντερσεν. Επαναδημοσιεύω την εκδοχή μου μετά από εφτά χρόνια και την αφιερώνω στους λογικούς που δεν πίστεψαν ποτέ στα παραμύθια.

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ ΜΕ ΤΑ ΣΠΙΡΤΑ

 

Κάπου, κάποτε, ζούσε ένα φτωχό κοριτσάκι με τους γονείς του σε ένα ξύλινο σπιτάκι που ήταν και η μόνη τους περιουσία. Οι γονείς ήταν αναγκασμένοι να δουλεύουν όλη μέρα σκληρά και άφηναν το φτωχό κοριτσάκι που το φώναζαν όλοι χαϊδευτικά τσούπρα, μόνο του στο σπίτι να κάνει κουμάντο.

 

Μια κρύα χειμωνιάτικη μέρα η τσούπρα κρύωνε πολύ και δεν ήξερε πώς να ζεσταθεί. Έψαξε στο σπίτι και βρήκε μερικά σπίρτα. Άρχισε να τ΄ανάβει για να ζεσταθεί αλλά του κάκου. Τα σπίρτα σώνονταν και ζεστασιά η τσούπρα δεν είχε. Σκέφτηκε τότε, σκέφτηκε πολύ και αποφάσισε να κόβει κομμάτια από το ξύλινο σπίτι και να τους βάζει φωτιά. Πραγματικά, έφτιαξε μια εντυπωσιακή φωτιά, με φλόγα που ολοένα και μεγάλωνε και το κοριτσάκι ενθουσιάστηκε. Είχε ήδη ζεσταθεί αλλά η χαρά της ήταν τόσο μεγάλη που ολοένα έκοβε κομμάτια και έριχνε στη φωτιά. Και ολοένα η φωτιά μεγάλωνε και ολοένα το σπίτι μίκραινε.

 

Τραγικός επίλογος: Όταν η φωτιά είχε γίνει πια τεράστια και η τσούπρα είχε τρελαθεί απ' τη χαρά της, σπίτι δεν υπήρχε. Και όταν οι γονείς γύρισαν αργά το βράδυ, βρήκαν την τσούπρα κοκαλιασμένη δίπλα σε ένα μικρό λοφάκι από στάχτες.

Διονύσης Σαββόπουλος & Κ. Χατζής - Αυτούς που βλέπεις

Σαντιάγο-Θεοδωράκης-Πανδής-Sandiago-Theodorakis-Pandis

ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ο Πλάτων θεωρούσε ότι η ψυχή είναι τριμερής και αποτελείται από το Επιθυμητικό, το Θυμοειδές (Συναίσθημα) και το Λογιστικό (Λογική), τόνιζε δε ότι το Λογιστικό οφείλει να άρχει. Η Αρχή του Λογιστικού εξασφαλίζει την ενότητα της ψυχής.

Ο ιρλανδός φιλόλογος Eric Dodds, στο κλασικό βιβλίο του “The Greeks and the Irrational” (Οι Έλληνες και το Παράλογο),  υποστηρίζει ότι ο ελληνικός ορθολογισμός που αναπτύχθηκε τον 4^Ο αιώνα π.Χ. υποχώρησε στη συνέχεια λόγω της ουσιαστικής κατάργησης της Πόλης – Κράτους, της εξαφάνισης της συνείδησης Πολίτη και της αποκλειστικής επικράτησης σχέσεων οικογενειακού τύπου. Έτσι, στους Ελληνιστικούς Χρόνους αναπτύσσεται μια άλλου είδους αλληλεγγύη που δεν είναι η Πολιτική αλλά η Θρησκευτική. Η Λογική εξοβελίζεται και κυριαρχεί το Συναίσθημα και η Θρησκευτική Πίστη που δεν αφήνει χώρο στην Ελευθερία.

Η Λογική απεχθάνεται τις αντιφάσεις, το Συναίσθημα τις αγκαλιάζει. Όταν, για παράδειγμα, ένας λαός απειλείται από λιμό, η Λογική προσπαθεί να βρει  ρεαλιστικές λύσεις. Αντίθετα, το Συναίσθημα προσβλέπει στο μάννα εξ ουρανού, κάνει την επιθυμία παράλογη πραγματικότητα θρησκευτικού τύπου.

Ελευθερία σημαίνει ότι ο άνθρωπος παίρνει τις αποφάσεις του μόνος του και ως εκ τούτου έχει την απόλυτη ευθύνη. Η Ευθύνη είναι πράγμα μοναχικό και φοβιστικό (Έριχ Φρομ – Ο φόβος για την Ελευθερία).

Η Λογική αγαπάει την Ευθύνη διότι δεν βασίζεται σε έξωθεν παρεμβάσεις, δεν περιμένει την βοήθεια του Θεού. Προσοχή, μπορεί να μην την αρνείται, να την θεωρεί καλοδεχούμενη αλλά δεν βασίζεται σε αυτή. Ο άνθρωπος έχει την ευθύνη και όχι ο Θεός. Εφόσον λοιπόν η Λογική αγαπάει την Ευθύνη, αγαπάει και την Ελευθερία.

Το Συναίσθημα όταν είναι μόνο του, όταν δεν υποτάσσεται στη Λογική, φοβάται την Ελευθερία και αρνείται την Ευθύνη. Στις κρίσιμες καταστάσεις και στις δυσκολίες, η οργή στρέφεται κατά πάντων εκτός εαυτού και εμπιστοσύνη δίνεται σε όποιον υποσχεθεί οτιδήποτε αρεστό, ανεξάρτητα από αντιφάσεις. Όταν ο υποσχόμενος αδυνατεί, φυσιολογικά, να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις, απλά αποτελεί τον καινούργιο στόχο της οργής και έπεται συνέχεια με άλλον υποσχόμενο. Ο συναισθηματικός άνθρωπος, χωρίς λογική, χρειάζεται την πίστη.

Ο ελληνικός ορθολογισμός σκίρτησε και πριν την Πτώση του Βυζαντίου αλλά δεν πρόφτασε να βλαστήσει στο πάτριον έδαφος. Επιχείρησε πάλι προς το τέλος της Τουρκοκρατίας και μετά την Παλιγγενεσία αλλά δεν επικράτησε.

Σήμερα, σε περίοδο καθολικής κρίσης, σε ένα σταυροδρόμι μεταξύ Λογικής, Ελευθερίας και Ευθύνης από τη μια μεριά και υποταγής σε ένα ζοφερό Ασυνείδητο από την άλλη, ο ελληνικός ορθολογισμός καλείται εσπευσμένα να υψώσει το ανάστημά του. Αν δεν το κατορθώσει μάλλον θα έχει απολέσει την τελευταία του ευκαιρία και θα έχει αφήσει την Πατρίδα στο έλεος των δαιμόνων της.